آگاهی و دانش مبنا وپایه کاهش و حذف خرافه در جامعه

		MGID3291
		آگاهی و دانش مبنا وپایه کاهش و حذف خرافه در جامعه کاهش خرافه گرایی در پرتو افزایش آگاهی نویسنده: محمد مراد بیات* مهم ترین دلیلی که موجب ترویج خرافات در جامعه می شود بستن دریچه های آگاهی است. اگر منافذ دانش گشوده باشد و مردم جامعه بتوانند در مسیر آگاهی قدم بردارند می توان امیدوار به برچیده شدن دام خرافه گرایی بود. به بیان دیگر تنها در جامعه یی با دانش، بینش و نگرش عمیق است که عقلانیت حاکم می شود و آسیب های اجتماعی مجال کمتری برای جولان می یابند. با رجوع به حوزه مباحث دینی و مذهبی جامعه ایرانی و دست یازیدن به آیات و احادیث اسلامی به خوبی اهمیت گسترش آگاهی در جامعه آشکار می شود. در قرآن کریم صریحا به این موضوع اشاره شده است که «در جایی که دانش و آگاهی ندارید، قدم نگذارید».     حدیث «کُلُّ ما حکم بِهِ العقلُ، حکم بِهِ الشّرعُ» نیز به روشنایی به این موضوع اشاره دارد. به این معنا که هرکجا شرع حکم می کند عقل آن را تایید و هرکجا عقل حکم می کند، شرع آن را تایید می کند. از این حدیث با عنوان اصلی اساسی در دین مبین اسلام تاکید شده است اما متاسفانه شاهد هستیم که بسیاری از گفتمان های دینی ما در جامعه با عقلانیت به عنوان روح اصلی دین، فاصله گرفته است. کتاب «حماسه حسینی» شهید مطهری نیز فریادی علیه خرافه گرایی ها است.  بنابراین اگر محور عقلانیت، بر محور دین و افزایش آگاهی استوار باشد خرافه گرایی نیز از جامعه رخت خواهد بست. موضوع مهم دیگر که در ترویج خرافه گرایی تاثیر به سزایی دارد، تنگناهای اجتماعی و اقتصادی جامعه ایران است که از دل آن تنگ نظری و خرافه گرایی ها بیرون می آید. زمانی که مردم جامعه یی نمی توانند با حرکت بر محور دانش و آگاهی به حداقل های اقتصادی و اجتماعی دست یابند به تدریج به سمت خرافه گرایی نیل می کنند. به بیان دیگر بسیاری از کسانی که در دام خرافات اسیر می شوند یا از تنگناهای اجتماعی یا از مشکلات معیشتی رنج می برند. بنابراین اگر اندیشه ها و نگرش های مختلف و متنوع زمینه بروز در جامعه بیابند در آن صورت در سایه تضارب آرا و تقاطی افکار، برق روشنایی زده می شود و در پرتو آن وادی خرافات رنگ می بازد و جرایمی چون رمالی نیز به تدریج از چهره جامعه زدوده می شوند.     *جامعه شناس