سنگاپورو گیلان در یک نگاه رضا بژکول روزنامه نگار

سنگاپورو گیلان در یک نگاه                                                          

رضا بژکول    روزنامه نگار  

irranews@

در ذهن خود تصور کنید، کشورکوچکی که زمانی شهری بیش درمالزی نبوده ، 716 کیلومتر وسعت دارد، وجمعیتی نزدیک به 5 میلیون نفر، بعد با یک فعل  و انفعال خردمندانه دولت مردانش نقش بارزی در اقتصاد جهانی بازی کند و تاثیر بسزایی در روند اقتصادی جنوب شرقی آسیا به نمایش بگذارد .این کشور که از لحاظ ژئوپلتیک در منطقه بین مالزی و اندونزی قرارد دارد و به تنگه مالاکا وصل است ،سرزمین کوچکی است که در آغاز فقط برای حفظ حقوق و موجودیت خود در کنار همسایگانی مانند چین ، هند،مالزی واندونزی  دست و پا می زده ، اما با رویکرد درست سردمداران این کشور توانست به قطب بزرگ اقتصادی درجهان و منطقه تبدیل شود، زمانی که  لی کوان یو به قدرت رسید در آمد سرانه این کشور  500 دلار بود اما وقتی از دنیا رفت در آمد سرانه اش نزدیک به  75 هزار دلار گزارش شده است .

سنگاپوری که در سال 1965 از مالزی جدا شد ضعیف ترین اقتصاد را درگذشته نه چندان دورداشته که بسیاری از مردم آن فقیر و فقدان منابع طبیعی حتی آب بودند، اما طی 30 سال با وحدت دولت و ملت توانستند امروزه یکی از بزرگترین مراکز مالی و تجاری جهان شناخته شوند .

سنگاپور امرزه به دلیل کسب شاخص هایی بسیار، توجه اکثر کشورهای اقتصادی جهان را به خود معطوف کرده است، تا جایی که نرخ برابری قدرت خرید و تولید ناخالص داخلی آن به ترتیب در رده چهارم و36 دنیا قرار دارد ،در حالی که این کشور تنها 716 کیلومتر وسعت دارد(نصف جزیره قشم در ایران ) و هیچ منابعی در خور توجه ای هم ندارد، اما توان فزاینده اقتصادی و جذب گردشگری، این دهکده کوچک را به زیباترین و جذاب ترین کشور توریست جهان  تبدیل کرد.

بر اساس داده ها، سالانه 15 میلیون گردشگر از این کشور کوچک بازدید می کنند که یکی از دالان های اصلی ورود به منطقه آسیای شرقی و بازار 500 میلیونی محسوب می شود که دسترسی به بازاروسیع عامل موفقیت آن محسوب می گردد ،قرار گرفتن در مدار جهانی این کشور را مبدل به یک غول اقتصادی تبدیل کرده ،.کمتر کشوری درجهان وجود دارد ظرف نیم قرن پانزده برابر درآمد سرانه اش را افزایش دهد که در مقابل سه برابری امریکا و انگلیس یک موفقیت بزرگی است.

.ویژگی مثبت سنگاپور داشتن دولت کارو عاری از فساد مالی است،تاکید به آموزش علم و تکنولوژی ،روابط خوب کارگر و کارفرما و بازار منعطف و رقابتی عوامل مهم دیگر  در رشد و توسعه بوده است .

چرا سنگاپور به این حد از رشد رسیده  است ؟چه عواملی در آن دخیل بوده است ؟جوسف استیگلیتز استاد اقتصاددان بزرگ کلمبیا و برنده جایزه نوبل سال 2001 معتقد است توسعه این کشور مرهون سیاست های دولت در کاهش نابرابری اقتصادی است، نظام مالیاتی و راه اندازی "صندوق آینده نگر "تاثیر چشم گیری در توزیع عادلانه درآمد و به تبع آن جهش اقتصادی داشته است .طبق قوانین این کشور 36 درصد در آمد افراد جوان در صندوقی ذخیره می شود تا در آینده  منبعی برای پرداخت هزینه های مسکن ،بیمه سلامت،وبیکاری داشته باشد.

سنگاپور چگونه توانست به این امر دست پیدا کند؟ کارشناسان اعتقاد دارند یکی از علل اصلی رشد هر جامعه توزیع ثروت عادلانه می باشد که شهروندان قدرت خرید بیشتری داشته تا رانت خواری که یکی از بازدارنده های اصلی توسعه اقتصادی است رواج کمتری پیدا کند که سنگاپور دارای چنین شاخصه ای بوده است  .

یکی دیگر از عوامل موفقیت سنگاپور سرمایه گذاری در نظام آموزشی است که کشور ما از آن بی بهره است، طی چهل سال این کشور به تبعیت از کشورهای توسعه یافته سه مرحله آموزشی را به اجرا گذاشت، در ابتدا نخست وزیراین کشور درسال 1959نظام ملی آموزش را در این کشور بنا نهاد تا مدارسی که منحصر به بعضی قومیت ها  بوده به نظام واحدی ملحق شوند و در کنار زبان اصلی کشور زبان انگلیسی نیز تدریس شود، در مرحله دوم تمرکز روی تاسیس مدارس فنی و حرفه ای و تربیت نیروی متخصص که از کمبود آن رنج می برده بنا گذاشت ، سومین مرحله دگردیسی آموزشی و تمرکز بیشتر روی موسسات آموزش عالی و بهبود کیفیت دانشگاه ها بوده که این حرکت با تشویق دانشجویان خارجی برای تحصیل در این کشور و ارتباط دانشگاه های این کشور با سایر موسسات جهت سرمایه گذاری و تحقیقات بدست آمد.

 اینگونه بود که سنگاپوربا امکانات حداقلی اما با نگاه  دورانیشانه توانست در جهان بدرخشد و امروزه از جایگاه بین اللملی برخوردار شود، خردجمعی ،برنامه ریزی صحیح و استفاده از تجربیات سایر کشورها آنها را تبدیل به یک غول اقتصادی کرد .در نظرداشته باشیم که این کشور از امکانات طبیعی و منابع زیر زمینی ،نیروی انسانی ، وسعت ، اب و هوای مختلف جهانی که ما دارا هستیم برخوردار نبوده ، اما خرد جمعی و اعتماد متقابل ملت و دولت توانست به یک کشور پیشرفته در سطح جهانی تبدیل شود.

  چرا ما نتوانستیم ؟و چراگیلان ما نتواند ؟آنچنان که گویا است، استان ما از هرعنصر و منبعی که فکر کنید درجهان امروزی آن را داراست  ،مقایسه کوچک بین گیلان و سنگاپورشاید ازلحاظ اصولی  صحیح نباشد، اما ما را به واقعیت های موجود نزدیک می کند تا تلنگری شود که پس ما نیز می توانیم ،ابزار کارکه خیلی ازکشورها وشهرها حسرتش را می خورند داریم مانند: منابع طبیعی ،منابع زیر زمینی،بهترین آب و هوایی(چهارفصل)مجاورت به مرزهای سه قاره برای دسترسی به بازارهایی جهانی ،وسعت بالای  14 هزارکیلومتر  ،موقعیت ژئوپلوتیکی در منطقه،بهترین دانشگاه ها ،بیشترین ناحیه آب و هوایی،منطقه بکرتوریستی از بامسبز گرفته تا جنگل های وسیع  ،داری سطح آموزش و تحصیلات بالا در کشور،تولید کننده محصولات خاص کشوری (برنج،چای،زیتوان ،بادام زمینی و...) ازهر طرف محصور به دریا ،ازلحاظ تاریخی با قدمت بالا ،و ده ها داشته نگفته که در این عریضه نمی گنجد ،حال از خود بپرسیم چه ابزارهای  آنها دارند که جهان را مجذوب خود کردند اما ما نداریم ؟چه تراوشات فکری آنها دارند که ما در گیلان نداریم که بخواهیم استان خود را از این مخمصه نجات دهیم ؟

این متن نقد به مسئولان محترم گیلان نیست،به  باور نویسنده در دولت تدبیر و امید مسئولان گیلانی  تلاش های داشته و دارند که قابل تقدیر است ،اما نمی شود از مقایسه بین  یک کشورکوچک  که وسعت آن به اندازه لاهیجان ما نیست دوری جست که چه شده که آنها بهترین اقتصاد جهانی را از آن خود کردند و آسیا را در نوردیدند اما ما هنوزنتوانستیم  مشکلات عدیده خود را در داخل حل کنیم ؟آیا آنها با هوش تراز گیلانی ها هستند ؟ یا برنامه ریز،مدیریت و خرد خوبی  دارند ؟آنها وابسته هستند یا الگوی های درستی را انتخاب کردند ؟آیا مسئولان سنگاپور مبنای حرکتشان بر اساس خرد جمعی بوده یا جزیره ای فکر می کردند ؟ به نظر می رسد  خردجمعی آنها از مسئولان  ما بالاترباشد و بهتر می توانند همدیگر را تحمل کنند و منافع کشورشان را به دیگر منافع ترجیح دهند . درست است که در سنگاپور 90 درصد جمعیت آن چینی تبارند ،اما اقلیت های تاثیرگذاری چون هندی و مالزیایی هم زندگی می کنند ، پس چرا ما هنوز اندرخم یک کوچه ایم؟ این امر نیازمند موشکافی دقیق  کارشناسان و دست اندرکاران دلسوز گیلان دارد تا فاصله سنگاپور 716 کیلومتری را با گیلان بالای 14 هزار کیلومتری مقایسه کنند و ببنند کشوری که روزی شهر بوده شده بزرگترین کشور اقتصادی، استانی که ده ها برابر یک کشور بوده و هست هنوزنتوانسته حداقل در داخل از امکانات خوبی برخوردار باشد، رشد بیکاریش کم کند ،در آمدش خوب باشد تولیداتش کفاف خانواده ها را بدهد ،اعتیاد نداشته باشد،بیشترین گردشگر را درخود جذب کرده باشد ،ازلحاظ تورم شرایط خوبی داشته باشد،مهاجرانش گیلانیرا جذب کند،طلاق در استان را با یک کار فرهنگی کاهش دهد و ده ها چرای دیگر ،مشکل در کجا است مدیریت وبرنامه ریزی است ؟ یا نداشتن بودجه و سرمایه گذاری ؟هر کدام آنها که دست بگذاریم مشکل در نداشتن خرد جمعی و فاصله گرفتن از همدلی و همگرایی در روند موجود است ،چرا نتوانستیم با همه داشته ها اعم از منابع طبیعی و زیر زمینی اقتصاد گیلان را پویا کنیم  اما یک کشور 718 کیلومتری توانست  اقتصاد جهان را به خود جلب کند ؟سئوالی است که باید کارشناسان استان روی آن تمرکزکرده و به بحث بگذارند .امیدواریم که مسئولان گیلانی فارغ ازهرجناح و دیدگاهی یاداشت فوق را به دیده مثبت بنگرند وبرای استان پر ستاره ما روزهای درخشانی را رقم بزنند.

کانال ایران نیوز               irranews@

کتاب و زندگی

کتاب و زندگی         رضا بژکول روزنامه نگار

   irranews@

کتاب معلمی است که بدون عصا و تازیانه ما را تربیت می کند  (ولتر) یکی از شاخص های توسعه در جهان  و رایج ترین محصول فرهنگی در هر کشوری مطالعه و کتاب خوانی است،فرهنگ کتاب خوانی از نشانه های رشد ملی و بالندگی تمدن و فرهنگ یک کشور است. مطالعه سبب افزایش آگاهی در دانش های مختلف می شود ،مطالعه انسان را از بعد احساسی به عقلایی سوق می دهد ،برگ های کتاب به منزله بال هایی هستند که روح ما را به عالم نور و روشنایی پرواز می دهند ،مطالعه همان انرژی را در وجود آدمی می گذارد که ورزش در بدن انسان ایجاد می کند ،بی جهت نیست که منستکیو خواندن کتاب را عمر دوباره در دنیا می داند و معتقد است در دنیا لذتی که با مطالعه برابری می کند وجود ندارد باید زیاد مطالعه کنیم تا بدانیم که نمی دانیم .

خداوند نیزدر قران کریم وقتی به قلم قسم می خورد  آموختن دانش را یوم المبارکه می نامد ،یاآنجا که  مولا علی می گوید آن کس که با کتاب آرامش یابد راحتی و آسایش از اوسلب نمی گردد ،همه این نشان ها از حیاتی بودن و نتیجه دادن مطالعه در زندگی روزمره انسان ها است.

رشد سالانه آزاد شدن اطلاعات در دنیا و سرعت رو به رشدی که جریان اطلاعات به خود گرفته است ،این نوید را می دهد که آنهایی که می خواهند خود را با این روند روبه رشد پیشرفت همسو کنند باید خود را در جریان این دریای عظیم و پهناور جستجونمایند به قول کارلایل هر آنچه بشر اندیشیده و انجام داده در کتاب ها نوشته و گنجانده شده کتابها دارای برگزیده بشرند .

به همین دلیل است که یونانیان قدیم از مطالعه به عنوان درمانگاه روح که منشاء کاهش ناآرامی های هیجانی و عاطفی یاد می کند،مطالعه پرورش روح است همچنان که غذاخوردن پرورش جسم است ،انسان جستجو گر دنبال برانگیختن حس کنجکاوی و یافتن پاسخ به چیزهای است که نمی داند و مطالعه این ندانستن و سوالات را به خوبی نمایان و پاسخ می دهد،مطالعه چراغ پرفروغی است که خاموشی آن جهل است و انسان های جاهل پهن کننده فرش های قرمز برای انسان های مستبد.

مطالعه افراد را به دنیای تازه ای سوق می دهد و پنجره ای به سوی آزادی و اندیشه و آگاهی از جهان ناشناخته ای که ما از آن چیزی نمی دانیم هدایت می کند .

مطالعه ما را از حریم جباران و زورگویان تاریخ جدا و مسیر هم زیستی ،در کنار هم بودن و آزادی واقعی را به ارمغان می آورد ،مطالعه باعث شتاب در پیشرفت ونجات  انسانها از چالش های بزرگ در زندگی می شود.

در نتیجه مطالعه سازنده انسان و انسان سازنده جهان و جهان افق روشنی برای زیستن در کنار همدیگر است، پس با مطالعه برای ساختن جهانی جدید براساس صلح وهمزیستی مسالمت آمیزتلاش کنیم  تا  با رایحه خوش و عطر آگین همدلی و همزبانی جهانی عاری از هرگونه نفرت و حشونت بسازیم . به قول ارسطو فیلسوف یونانی ، جامعه وقتی فززانگی و سعادت می یابد که مطالعه، کار روزانه اش باشد.

کانال ایران نیوز با خبرهای روز      irranews@

حفظ منابع طبیعی گیلان؛ وظیفه ملی مردم ایران

@irranews

رضا بژکول    روزنامه نگار

طبیعت و کتابها از آن چشمانی هستند که می فهمند. (رالف والدو امرسون)

جنگل های هر سرزمینی پایه های اقتصادی، کشاورزی، محیط زیستی هر کشور محسوب می شود که باید  برای رشد، توسعه و حفاظتش کوشا بود. بر اساس آمارهای داده شده مساحت جنگلهای جهان ۳ میلیارد و  ۴۵۴میلیون هکتار می باشد، که سهم ایران از این میزان ۱۱ میلیون و ۷۴ هزار ۵۵۴ میلیون هکتار (البته بر اساس تعریف سازمان جنگل داری کشور ۱۴ میلیون هکتار) هست. ۷۵ درصد از جنگل های  جهان متعلق به کشورهای برزیل، روسیه، کانادا، اندونزی، آمریکا، پرو، هند و چین می باشد.

سرانه جنگل در جهان  رقمی معادل ۶۰/۰ هکتار (۶۰۰۰ متر) است، این رقم برای ما ایرانیان ۱۶۰۰ متر است. سازمان فائو اعلام کرده ایران که از کشورهای در حال توسعه است پوشش جنگلی کمی دارد، اما به نظر می رسد به سرعت در حال نابود شدن است. (نمونه آن اجرای سد شفارود در رضوانشهر)

طبق گفته مسئولان استان، گیلان ما ۵۶۴ هزار ۷۱۲ هکتار جنگل تحت پوشش دارد، که در سه دهه گذشته ۱۰ درصد کاهش پیدا کرده است. جنگل های  که از جاذبه ای خاص برای گردشگران خارجی و داخلی برخوردار است. (منبع سایت گیلانیان، مصاحبه با داود زارع مدیر کل منابع طبیعی و آبخیز داری گیلان)

به  گفته کارشناسان این حوزه بیشتر درختان جنگل گیلان  از نوع هیرکانی می باشند. آمارها حکایت از این دارد  که متاسفانه ۱۰ درصد جنگل های گیلان به دلایلی مانند آفات، قاچاق، پروژه های عمرانی، خشکسالی، کاهش پیدا کرده است، که ادامه آن حکایت از یک فاجعه محیط زیستی برای استان سر سبز گیلان در آینده محسوب خواهد شد. آنچنان که گویا است در سالهای گذشته بواسطه قطع درختان و قاچاق آن، آمارها باید بیشترازاین  باشد.

بر اساس آمارهای داده شده در گیلان ۵۳۵ هزار ۸۰۹ هکتار جنگل طبیعی و ۸۰۹ هزار هکتار بیشه زاد، ۱۷هزار و ۴۰۲ هکتار جنگل دست کاشت خارج از طرح های جنگل کاری، ۲۴۴ هزار و ۹۸۶ هکتار مرتع تشکیل شده است، که هرسال شاهد تخریب بخشی از آن توسط گردشگران بومی و غیر بومی هستیم، که محیط زیست برای آنها فقط جنبه تخریب پیدا کرده نه جنبه حمایتی و حفاظتی، این معضلی است که باید برای رفع آن کوشید. از طرفی طبق گفته کارشناسان  ۲۵پارک جنگلی به مساحت حدود ۱۵ هزارو ۷۷۰ هکتار، ۱۸ هزار تفرجگاه جنگلی برای استراحتگاه ییلاقی به مساحت ۵۴ هکتار وجود دارد (مصاحبه رحمانی در سال ۹۲ خبرگزاری فارس)

کارشناسان می گویند در کره زمین تا امروز سه انقلاب رخ داده است. کشاورزی، صنعتی، فناوری و احتمالا انقلاب آینده باید محیط زیستی باشد. بر این مبنا بایستی در استان گیلان انقلابی از نوع حفاظتی و حمایتی برای حفظ محیط زیست و جنگل ها به راه انداخت تا جلوی تخریب آن را در اینده گرفت، این در حالی است که جنگلها به عنوان ریه زمین محسوب می شوند، حفظ اکوسیستیم آن و توجه به اجزاء سیستم های آن ضرورتی فراگیر می باشد، لذا برای پیشبرد امر و جلوگیری از خطاهای گذشته مواردی به شرح زیر پیشنهاد تا شاید برای حفظ سر سبزی گیلان ما مورد توجه مسئولان دلسوز قرار گیرد.

۱-با توجه به آتش سوزی های چند سال گذشته در مناطق مختلف کشور که بخشهای زیادی ازجنگلهای در آتش سوخته، لازم است مسئولان امر تمهیداتی بیاندیشند تا از روشن کردن آتش به هر شکل ممکن در داخل جنگل ها جلوگیری بعمل آورند.

۲-جلوگیری از کشیدن سیگار توسط گردشگران داخلی و خارجی در محدوده جنگل ها و تصویب قوانین سخت گیرانه تر برای کسانی که ته سیگارشان را به داخل جنگل می ریزند اتخاذ گردد. که لازمه این امر جذب نیروهای بیشتر برای حفاظت از جنگل ها در آینده نزدیک است.

۳-سازمان جنگل داری حافظ منابع طبیعی کشور است، بنابراین موظف است از ساخت تاسیسات ویا تبدیل آن به باغات، و یا از توسعه و تغییر کاربری مزارع کشاورزی و مناطق جنگلی به هر شکل ممکن جلو گیری نماید. طبق اطلاعات واصله متاسفانه دربعضی از شهرستانها ساخت و ساز به شیوه کاملا حرفه ای  ادامه دارد.

۴-درختان ستون دفاعی و سلامتی انسان هستند و شاخه های آن مانند چتر پوششی برای زمین و انسان است، پس نباید اجازه داد تا گردشگران و یا افراد بومی آن را ابزاری برای گرمایش و  پخت و پز استفاده کرده و سبب از بین رفتن درختان شوند.

۵-ورود دامها در جنگل سبب آسیب رسیدن به درختان و طبیعت بکر آن می شود، چرای دام پوشش گیاهی را از عرصه جنگل حذف می کند و خاک جنگل عریان و بدون محافظ می ماند که پس از مدتی دچار فرسایش می شود، بنابر این باید بانصب حفاظ ها و سیم خاردارها از ورود دامها به داخل جنگل تحت هر شرایطی جلوگیری کرد.

۶-به گونه ای برنامه ریزی شود که اجازه داده نشود گردشگران و یا افراد بومی خاطرات خود را روی درختان حک کنند، خاطرات هر فرد در دفتر نوشته می شود نه روی درختان، بنابر این نباید اجازه داد با قلم و کاغذ بر گرفته شده از چوب، ریشه درختان و سر سبزی طبیعت را از بین ببریم.

۷-درختان پر از مزایا و منافع برای بشر هستند، اگر در مکان مناسب کاشته شوند سودش برای همه است، و اگر قطع شوند ضررش برای همه است، پس اجازه ندهیم. ستون زینت بخش طبیعت را غیر مجاز قطع کنند. یکی از راهکارها و استاندارد چنین امری در همه کشورهای جهان شماره گذاری روی درختان بخصوص از نوع قدیمی و ماندگار است.

۸-حفر چاء در جنگل و یا باغات یکی از بزرگترین اشتباهات و تاریخی دولت های گذشته بخصوص هشتم و نهم بود، (طبق آمار ۳۰۰ هزار چاء حفر شده است) مسئولان امر اجازه ندهند اشتباه تاریخی مجددا تکرار گردد.

۹-آموزش به کودکان، در خانه و مدرسه، در نگهداری و حفاظت از جنگل، محیط زیست و حفظ طبیعت زیبا و جنگل ها یکی از راههای رسیدن به توسعه است. از آموزش آن به فرزندان خود دریغ نکنیم.

۱۰-هر خانواده گیلانی در سال و در روزی معین و فراگیر یک درخت بکارد که در صورت تحقق آن در یک فرایند پنج ساله با جمعیت فعلی گیلان  ۲/۴میلیون نفر  کاهش  ۱۰ درصدی سالهای گذشته را جبران نماییم. (این امر می تواند با جشن خانوادگی و گسترده با تبلیغات رسانه ای همراه  باشد.)

می توان با تشکیل NGOها  در هر شهر از جنگلها و محیط زیست حفاظت کرد و انقلابی برای دفاع از منابع طبیعی و جنگلها به راه انداخت تا جلوی کوه خواری، قراردادهای صوری در هر شهر، قطع درختان و ساخت و ساز بی رویه در دل جنگل و کوه و یا حواشی آثار باستانی جلوگیری بعمل آورد، اگر چه با تکنولوژی و گوشی های پیشرفته جوانان تیز بین در شبکه های اجتماعی توانستن لحظات حساس چنین خلاف های را شکار کرده و با اشتراک گذاری از آن محافظت نمایند.

بیایم یک بار هم که شده جلوی آسیب های وارده به جنگل های استان ما را بگیریم، تا نسل های آینده نگویند که گذشتکان ما دریغ کردند و ویرانه ای را به یادگار برای ما گذاشتند، باشد که با یاری و کمک همدیگر در حفاظت از جنگل های گیلان تلاش نماییم و از تمام ابزارهای قلمی، قدمی، رسانه ای، مجازی بهره گیریم و این شعار را مبنای حرکت خود قرار دهیم که طبیعت زنده و پویاست، نکوداشت آن، گرامی داشتن ریشه گاه آدمیان است.

به امید گیلانی توسعه یافته در همه ابعاد اقتصادی، علمی، کشاورزی و محیط زیستی به کمک متخصصان، اساتید، و جوانان شایسته گیلان، و پر بار شدن رونق گردشگری در فرایند زمان.

با آرزوی بهترین لحظه های درخشان برای گیلان، حافظ منابع  طبیعی و زمینی استان ما باشیم.

کانال ایران نیوز    @irranews